राजकीय पक्षांनाही कोरोनाचा फटका! देणग्यांमध्ये घट झाल्याने मोठे नुकसान

नवी दिल्ली: कोरोनाने देशाला मोठा फटका बसला आहे. कोरोनामुळे देशाची आर्थिक स्थिती खूपच कमकुवत झाली आहे. त्याचवेळी त्याचा परिणाम मोठ्या राजकीय पक्षांवरही दिसून येतो. मिळालेल्या माहितीनुसार, भारतीय जनता पक्ष आणि काँग्रेसला मिळणाऱ्या देणग्यांमध्ये 45 टक्क्यांपर्यंत घट झाली आहे. निवडणूक आयोगाला दिलेल्या आकडेवारीनुसार, 2020-21 मध्ये भाजपला मिळालेल्या देणगीत मागील आर्थिक वर्षाच्या तुलनेत 39 टक्क्यांनी घट झाली आहे. भाजपला विविध संस्था, निवडणूक ट्रस्ट आणि व्यक्तींकडून 477.54 कोटी रुपये मिळाले, जे 2019-20 मध्ये 785 कोटी रुपये आणि 2018-19 मध्ये 742 कोटी रुपये होते.

दुसरीकडे, दुसऱ्या क्रमांकाचा पक्ष असलेल्या काँग्रेसबद्दल बोलायचे झाले तर, 2020-21 मध्ये काँग्रेसला 74.5 कोटी रुपये मिळाले. हे 2019-20 मध्ये मिळालेल्या 139 कोटी रुपयांपेक्षा 45 टक्के कमी आहे. 2018-19 मध्ये काँग्रेसला 146 कोटी रुपये मिळाले होते. मीडिया रिपोर्ट्सनुसार, राजकीय पक्षांना सामान्यतः सार्वत्रिक निवडणुकीच्या वर्षात मोठ्या देणग्या मिळतात, परंतु 2020-21 मध्ये देणग्या कमी होण्याचे कारण महामारी आणि बाजारावरील आर्थिक परिणामास कारणीभूत ठरू शकते.

केरळ मॉडेल स्वीकारण्याची तयारी

काँग्रेसकडे निधीची कमतरता आहे. याला सामोरे जाण्यासाठी पक्षानेही डाव्यांचे केरळ मॉडेल स्वीकारण्याची तयारी केली आहे. या मॉडेल अंतर्गत, डावे घरोघरी अभियान चालवतात, ज्या अंतर्गत घरोघरी मोठ्या प्रमाणावर निधी जमा केला जातो. तर तृणमूल काँग्रेसला 26 देणगीदारांकडून 42.51 कोटी रुपये मिळाले. मार्क्सवादी कम्युनिस्ट पक्षाला 226 देणगीदारांकडून 12.85 कोटी रुपये मिळाले. त्याचबरोबर बहुजन समाज पक्षाला दिलेली मोठी देणगी गायब झाली आहे. त्यांना सलग दुसऱ्या वर्षी 20,000 रुपयांपेक्षा जास्त देणगी मिळाल्याचे जाहीर केले.

असोसिएशन फॉर डेमोक्रॅटिक रिफॉर्म (ADR) च्या काही दिवसांपूर्वीच्या अहवालानुसार, 2020-21 मध्ये 31 प्रादेशिक पक्षांना 529.416 कोटी रुपयांच्या देणग्या मिळाल्या आहेत, परंतु या पक्षांनी त्याच आर्थिक वर्षात 414.028 कोटी रुपये खर्च केले आहेत. सर्व पक्षांकडून मिळालेली एकूण देणगी 633.66 कोटी रुपयांपेक्षा जास्त होती. त्यात भाजपला 75 टक्के, तर काँग्रेसला 11 टक्के लाभ मिळाला.

भाजपची संपत्ती 4847 कोटी रुपये

त्याच वेळी, आर्थिक वर्ष 2019-20 मध्ये, भारतीय जनता पक्षाने 4847 कोटी रुपयांची संपत्ती जाहीर केली होती. देशातील सर्व राजकीय पक्षांमध्ये हे प्रमाण सर्वाधिक आहे. काँग्रेसने आपली संपत्ती 588.16 कोटी असल्याचे जाहीर केले होते. निवडणूक कायद्यातील तरतुदींनुसार, ज्या पक्षांना 20,000 रुपयांपेक्षा जास्त खर्च करण्याची परवानगी आहे, त्यांना देणग्यांबाबत अहवाल सादर करणे आवश्यक आहे. भाजपच्या नेतृत्वाखालील एनडीएने 2014 मध्ये केंद्रातील सत्तेतून काँग्रेसच्या नेतृत्वाखालील यूपीएची हकालपट्टी केली होती. त्यानंतर 2014 मध्ये नरेंद्र मोदी भारताचे पंतप्रधान झाले. तेव्हापासून भाजपच्या देणग्यांमध्ये वाढ होत आहे.