राष्ट्रीय शैक्षणिक धोरण (NEP) 2020 च्या आधारावर UGC द्वारे नवीन मार्गदर्शक तत्त्वे जारी केली आहेत. UGC नुसार, विद्यार्थी त्यांना हवे असल्यास समोरासमोर वर्ग किंवा ऑनलाइन किंवा दूरस्थ अभ्यासक्रम करू शकतात. याशिवाय विद्यार्थ्यांना एकाच वेळी दोन अभ्यासक्रम करण्याची संधी मिळणार आहे.
विद्यापीठ अनुदान आयोगाने (यूजीसी) विद्यार्थ्यांना उच्च शिक्षणासाठी मोठा दिलासा देण्याचा निर्णय घेतला आहे. विद्यार्थ्यांना देशातील व्यवस्थापन, शिक्षण, कायदा आणि अभियांत्रिकी महाविद्यालयांसारख्या सर्व उच्च शिक्षण संस्थांमधून एकापेक्षा जास्त अभ्यासक्रमांमध्ये प्रवेश करण्याचा आणि त्यांच्या सोयीनुसार त्याच अभ्यासक्रमात पुन्हा प्रवेश घेण्याचा पर्याय असेल. म्हणजेच, विद्यार्थी एका कोर्समध्ये अनेक वेळा प्रवेश घेऊ शकतील. यूजीसीने बहुविध अभ्यासांसाठी आवश्यक मार्गदर्शक तत्त्वे जारी केली आहेत.
एकाच वेळी दोन कोर्स करू शकतात
राष्ट्रीय शैक्षणिक धोरण (NEP) 2020 च्या आधारे UGC ने नवीन मार्गदर्शक तत्त्वे जारी केली आहेत, ज्यामध्ये आधीच असे म्हटले होते की या नवीन शैक्षणिक धोरणांतर्गत विद्यार्थ्यांना केवळ एकापेक्षा जास्त अभ्यासक्रम करण्याची संधी मिळणार नाही तर दोन्ही अभ्यासक्रमांची प्रमाणपत्रे वैध असतील. प्रत्येक संस्थेत विद्यार्थ्यांसाठी ओरिएंटेशन आणि समुपदेशनाची व्यवस्था केली जाईल. मार्गदर्शक तत्त्वांमध्ये, यूजीसीने सर्व राज्य सरकारे आणि विद्यापीठांना नवीन नियम लागू करण्यासाठी त्यांचे स्वतःचे नियम आणि धोरणे तयार करण्यास सांगितले आहे. नवीन शैक्षणिक वर्ष 2022-23 पासूनच संस्था त्याची अंमलबजावणी करू शकतील.
एकाधिक मोडमध्ये अभ्यास करेल
विद्यार्थ्यांना त्यांच्या सोयीनुसार वेगवेगळ्या पद्धतीने अभ्यास करता येणार आहे. UGC नुसार, विद्यार्थी सेमिस्टरमध्ये समोरासमोर वर्ग किंवा शारीरिक वर्गात उपस्थित राहू शकतात किंवा ऑनलाइन अभ्यासक्रम घेऊ शकतात किंवा दूरस्थ किंवा खुले अभ्यासक्रम करू शकतात. विद्यार्थ्याला वेगवेगळ्या सेमिस्टरमध्ये तीनपैकी कोणताही एक मोड निवडण्याचा पर्याय दिला जाईल. यूजीसीचे अध्यक्ष प्रा. एम जगदेश कुमार म्हणाले की, उच्च उच्च शिक्षण संस्थांचे बहु-विद्याशाखीय संस्थांमध्ये रूपांतर करण्यासाठी मार्गदर्शक तत्त्वे मांडताना मला आनंद होत आहे. या मार्गदर्शक तत्त्वामुळे या उच्च शिक्षण संस्थांचे बहु-विद्याशाखीय संस्थांमध्ये रूपांतर करून राज्यातील विद्यापीठांना मदत होईल, अशी आशा आहे.
मीडिया रिपोर्ट्सनुसार, यूजीसीने प्रो. आर.पी.तिवारी यांच्या अध्यक्षतेखाली समिती स्थापन करण्यात आली आहे. समितीने बहुविद्याशाखीय संस्थेची वैशिष्ट्ये साध्य करण्यासाठी संस्थांमध्ये सहयोग, विलीनीकरण आणि क्लस्टरिंगसारख्या अनेक पद्धती सुचवल्या आहेत. UGC म्हणते की उच्च शिक्षण संस्थांमधील शिस्तबद्ध सीमा लक्षात घेऊन उच्च शिक्षण संस्थांचे बहु-अनुशासनात्मक संस्थांमध्ये रूपांतर करण्यासाठी मार्गदर्शक तत्त्वे तयार करण्यात आली आहेत.
शैक्षणिक बँक ऑफ क्रेडिट
विद्यार्थ्यांच्या अभ्यासाचा संपूर्ण तपशील ठेवण्यासाठी, एक शैक्षणिक बँक ऑफ क्रेडिट असेल, ज्यामध्ये विद्यार्थ्यांनी गेल्या 7 वर्षांत अभ्यास केलेल्या विषयांची आणि त्यांच्या परीक्षेत मिळालेल्या गुणांची माहिती असेल. या दरम्यान विद्यार्थ्यांना अभ्यास करण्याची, सोडण्याची आणि नंतर अभ्यासक्रम पूर्ण करण्याची संधी मिळेल. जर एखाद्या विद्यार्थ्याने एक वर्षाचा अभ्यास पूर्ण केल्यानंतर प्रमाणपत्र, दोन वर्षांचा अभ्यास पूर्ण केल्यानंतर डिप्लोमा, तीन वर्षांनी पदवी आणि चार वर्षांचा अभ्यास पूर्ण केल्यानंतर ऑनर्स किंवा दुहेरी पदवी प्राप्त केली असेल. या सर्व पात्रतेचे तपशील विद्यार्थ्याच्या शैक्षणिक बँकेत जमा केले जातील.
शैक्षणिक बँकेचे फायदे
विद्यार्थ्याला कोणत्याही अभ्यासक्रमात एक किंवा दोन किंवा तीन वर्षे पूर्ण केल्यानंतर अभ्यासक्रम बदलायचा असेल, तर त्याचे गुण नव्या अभ्यासक्रमात जमा केले जातील. परंतु दोन्ही अभ्यासक्रमांचे विषय समान आहेत. पहिल्या कोर्समध्ये इंग्रजीचा पेपर होता आणि अभ्यासक्रम बदलल्यानंतरही त्यातील एक विषय इंग्रजी आहे, तर विद्यार्थ्याला पुन्हा इंग्रजीचा पेपर देण्याची गरज नाही. अभ्यासक्रमाच्या दोन्ही विषयांचे गुण शैक्षणिक खात्यात जमा केले जातील.
देशात तीन प्रकारच्या संस्था असतील
नवीन मार्गदर्शक तत्त्वांनुसार, देशात तीन प्रकारच्या संस्था असतील ज्यात-
1 संशोधन विद्यापीठ
2 शिकवणारी विद्यापीठे
3 स्वायत्त महाविद्यालये
3000 पेक्षा जास्त विद्यार्थी असल्यास स्वायत्त महाविद्यालयाचा दर्जा दिला जाईल
एखाद्या संस्थेत तीन हजारांहून अधिक विद्यार्थी असल्यास त्या संस्थेला बहुविद्याशाखीय स्वायत्त महाविद्यालयाचा दर्जा मिळू शकेल. जर संख्या तीन हजारांपेक्षा कमी असेल तर तुम्ही इतर महाविद्यालयांशी करार करू शकाल.
The Point Now न्यूजचे अपडेट्स मिळवण्यासाठी आम्हाला फॉलो करा
फेसबुक । ट्विटर । युट्युब । इंस्टाग्राम
