उज्जैन या धार्मिक नगरीतील ८४ महादेवांमध्ये श्री सिंहेश्वर महादेवाला ५४ वे स्थान मिळाले आहे. असे म्हणतात की जर एखाद्याने जाणून-बुजून मोठे पाप केले असेल तर येथे येऊन बाबांची पूजा केल्याने सर्व पापांपासून मुक्ती मिळते. सिंहेश्वर महादेव मंदिराचे पुजारी पं.गौरव संचोरा सांगतात की, ओखळेश्वर स्मशानभूमीच्या वाटेवर गडकालिका माता मंदिर हे भगवान श्री सिंहेश्वर महादेवाचे अतिशय प्राचीन मंदिर आहे.
मंदिरात भगवान शंकर शिवलिंगाच्या रूपात विराजमान असल्याचे पुजारी सांगतात. ही मूर्ती काळ्या पाषाणाची असण्याबरोबरच पितळेच्या भांड्यातही आहे. मंदिरात शिव परिवारासोबतच महादेवाचा आवडता नंदी आणि दारात नागदेवतेचेही स्थान आहे.
अधिकामात उपासनेचे महत्त्व
पं.गौरव सांचोरा यांनी सांगितले की, या मंदिरात वर्षभर देवाची विशेष पूजा, आराधना व अभिषेक केला जात असला तरी सावन आणि अधिकामास येथील पूजेचे वेगळे महत्त्व आहे. या महिन्यांत देवाचे अभिषेक आणि पूजा केल्याने भक्तांना अपेक्षित फळ मिळते. या मंदिरात भस्म, भांग, औषधी, पंचामृत रुद्राभिषेक यांच्यासह ५ ब्राह्मणांकडून दररोज देवाची विशेष श्रृंगार केली जाते.
मंदिराच्या पुजाऱ्याच्या म्हणण्यानुसार मंदिराबाबत अनेक समजुती असल्या तरी प्रदोष व्रत करून भगवान श्री सिंहेश्वर महादेवाला गहू अर्पण केल्यास अपत्यप्राप्ती होते.
श्री सिंहेश्वर महादेवाची आख्यायिका
श्री सिंहेश्वर महादेव मंदिराशी संबंधित प्राचीन कथा खूप लोकप्रिय आहे. याचा उल्लेख स्कंद पुराणातील अवंती विभागात आहे. पौराणिक कथेनुसार, एकदा माता पार्वतीने गौर वर्णासाठी कठोर तपश्चर्या केली होती. तपश्चर्येच्या तीव्रतेमुळे तिन्ही लोकांमध्ये हाहाकार माजला होता. देव ब्रह्माजींकडे गेले. समस्या सोडवण्यासाठी ब्रह्माजी माता पार्वती तपश्चर्या करत असलेल्या ठिकाणी पोहोचले.
ब्रह्माजींनी माता पार्वतीला तपश्चर्येचा उद्देश विचारला. भगवान शिव मला काली म्हणतात, मलाही गोरा रंग हवा आहे. ब्रह्माजी म्हणाले – तुझी इच्छा लवकरच पूर्ण होईल. पण हे ऐकून माता पार्वती अधिकच क्रोधित झाली, त्यामुळे सिंहाचा जन्म झाला. सिंहाला भूक लागली होती म्हणून त्याने आई पार्वतीवर हल्ला केला. पण पार्वतीची तीक्ष्णता इतकी जास्त होती की हा सिंह हिंसक होऊ शकला नाही..
सिंहाचे बनलेले सिंहेश्वर स्थान
यानंतर सिंहला अपराधीपणाच्या भावनेने वेड लावले. त्याला प्रायश्चित करायचे होते. पार्वतीने लगेच त्याला महाकाल वनातील गडकालिका माता मंदिराच्या मागे शिवलिंगाची पूजा करण्यास सांगितले. सिंह यांनी कठोर तपश्चर्या केली. अनेक वर्षांनी माता पार्वती येथे पोहोचली. सिंहासह शिवलिंगाचे दर्शन घेतल्यानंतर त्यांनी येथील शिवलिंगाचे नाव सिंहेश्वर महादेव असे ठेवले.
वर्षांनंतर, या कारणामुळे हे स्थान सिंहेश्वर महादेव या नावाने प्रसिद्ध झाले आणि माता पार्वतीलाही गौर वर्ण प्राप्त झाला.
The Point Now न्यूजचे अपडेट्स मिळवण्यासाठी आम्हाला फॉलो करा
फेसबुक । ट्विटर । युट्युब । इंस्टाग्राम